Halk deyişi ile bunama denilen ama doktorların demans dediği bir hastalıktır. Yaşlanma ile beraber bellek ve bilgi işlevlerinde genel bir bozulma bulunmaktadır. Psikiyatri bilim dalını ilgilendiren bir beyin hastalığıdır.
65 yaş ve üzerindeki insanların yüzde 5-10'unda bulunduğu tahmin edilmektedir. 60'lı yaşlarda daha az olmakla beraber 70 veya 80'li yaşlarda haliyle daha yüksek orandadır.
Kısa Bellek
Demansın en önemli belirtisi bellek zayıflamasıdır. Başlangıçta özellikle kısa süreli bellek etkilenir. Yani kişi öğlen ne yediğini unuturken çocukluk anılarını detayları ile anımsayabilir. Aslında unutkanlık her yaşta herkesin zaman zaman karşılaşabildiği bir durumdur.
Örneğin depresyon gibi bir ruhsal rahatsızlık içinde bulunanlarda sık sık unutkanlık olabilir. Veya bazı konularda çok yoğun olarak çalışıyorsanız başka konularda unutkanlık yaşanabilir. Yani her unutkanlık alzheimer değildir. Alzheimerda bilgi, beceri, soyut düşünce, yargılama ve dil alanında bozulma sinsi başlangıçlıdır ve hastalık ilerledikçe belirtiler ağırlaşır.
Hastaları ve yakınlarını en çok rahatsız eden paranoya, ajitasyon, anksiyete veya depresyondur. Unutkanlığa ek olarak saçma sapan konuşma ve davranışlar zamanla artabilir. Bedensel rahatsızlıklar özel olarak ele alınmalıdır. Tiroid ve şeker hastalığı, yüksek tansiyon, kansızlık, parkinson ve çeşitli metabolik hastalıklar ek olarak bulunabilir.
Tedavisi için kullanılan çok çeşitli ilaçlar vardır. Alzheimer hastalığı sinsi başlangıçlı ve giderek ağırlaşan bir hastalık olduğu için tedavisinin olabildiğince erken başlaması çok önemlidir.
Tedavisi Yok
Ancak tedavi ile çok yüz güldürücü bir iyileşme güçtür. Hedeflenen şey kötüye gidişin yavaşlatılmasıdır. Alzheimer hastalığı başladıktan sonra unutkanlıklar zaman içinde artar. Çeşitli davranış bozuklukları görülebilir. Çırıl çıplak balkona çıkabilir veya sebepsiz yere bağırıp çağırabilir. Paraya aşırı düşkün olabilir. Parasını sakladığı yeri unutup çevresindekileri hırsızlıkla suçlayabilir. Alzheimer hastalığını belirleyen unsurların üçte biri genlerimizden gelmektedir. Üçte ikilik kısmı ise yaşam tarzımızdan gelir. Kötü beslenme aşırı alkol, sigara ve uyuşturucular çok önemlidir. Sportif etkinlikler ise olumlu yönde çok etkilidir. Yaşlanma önlenemez ama yaşlılık nedeniyle çökkünlük önlenebilir. Çöküntüyü önlemenin en önemli yolu da bedensel olarak aktif olmaktır. Tabii ki sadece bedensel aktiflik değil aynı zamanda zihinsel olarak aktif olmak da çok önemlidir. Ama kitap okuyarak ama satranç veya iskambil oynayarak veya bilmece çözerek yani beynimizi çalıştırmak çok yararlıdır. En kötüsü boş yaşamaktır. Bedensel ve zihinsel etkinlikler asla boşlanmamalıdır.
Son olarak üzerinde durmamız gereken konu da yaşamın tadını çıkarmaktır. Yani keyifli yaşamaktır. Ne kadar keyifli ve aktif yaşarsanız yaşlılık ve alzheimer olasılığını da o kadar azaltabilirsiniz.
